Προτίμησα να ξεκινήσω με τον τίτλο του θεατρικού του Πιραντέλο, για να γράψω την άποψή μου για την φρενίτιδα γύρω από το ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Πολλές οι εκτιμήσεις, πολλές οι ειδήσεις και φυσικά πολλές θεωρίες για το μέλλον της αυτοκίνησης το οποίο συναρτούν σχεδόν αποκλειστικά με την ηλεκτροκίνηση, υποστηρίζοντας ότι αποτελεί κύριο πυλώνα (για να χρησιμοποιήσω μία μοντέρνα λέξη) για την σωτηρία του πλανήτη!
Αυτό όμως είναι ο απόηχος. Δικαίως ίσως ρωτήσετε σε ποιόν απόηχο αναφέρομαι για κάτι καινούργιο. Είναι έτσι όμως; Φυσικά όχι. Η ιστορία της ηλεκτροκίνησης είναι πολύ παλιά και για την ακρίβεια προηγήθηκε του αυτοκινήτου με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Σκοπός αυτού του κειμένου δεν είναι η ιστορική αναδρομή αλλά δεν μπορώ και να την παραλείψω αφού όλα έχουν την ιστορία τους άρα και την αρχή τους και στην περίπτωσή μας αυτή ξεκινάει από πολύ παλιά και έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Σύντομα λοιπόν είμαστε γύρω στα 1830, δηλαδή 70 και κάτι χρόνια πριν το πρώτο αυτοκίνητο του Χένρι Φόρντ όταν εμφανίζεται το πρώτο ηλεκτρικό και όπως λένε οι γραφές αυτό έγινε στο Λονδίνο. Μην ξαναγράφουμε τα ίδια. Όταν λέμε αυτοκίνητο λέμε Ευρώπη και αυτά ότι το Ντιτρόιτ είναι η Μέκκα του αυτοκινήτου μου θυμίζουν τους Αμερικάνους που ονομάζουν παγκόσμιο κάποιο άθλημα που γίνεται μόνον εκεί. Τέλος το σχόλιο και επανέρχομαι στο θέμα. Γρήγορα το ηλεκτρικό έγινε δημοφιλές, στο παιχνίδι άρχισαν να παίρνουν μέρος όλο και περισσότεροι κατασκευαστές, πέρασε γρήγορα τον Ατλαντικό και στην παραγωγή πήραν μέρος πια και πολλές εταιρίες όπως η Studebaker, η GM, η Ford και άλλες με αποτέλεσμα στις αρχές της δεκαετίας του 1900 το 28% των κυκλοφορούντων αυτοκινήτων στην Αμερική να είναι ηλεκτρικό, σε ίδιο ποσοστό περίπου με αυτά της βενζίνης!
Μεταξύ των κατόχων ήταν και ο πρόεδρος της χώρας Γουίλσον ο οποίος μάλιστα κινήθηκε προς την Ουάσιγκτον όπως και η συνοδεία του όλοι με ηλεκτρικά αυτοκίνητα της εταιρίας Milburn Electric για 110 χιλιόμετρα με μία φόρτιση παρακαλώ!. Αυτό για όσους υποστηρίζουν ακόμη ότι η αυτονομία ήταν δύσκολο πρόβλημα για να μην αναφέρω ότι ήταν ήδη έτοιμη η λύση των αφαιρουμένων μπαταριών σε σημεία των δρόμων όπου θα άφηνες τις άδειες μπαταρίες και θα έπαιρνες γεμάτες. Επαναλαμβάνω, είμαστε περίπου στο 1900, για να μην ξεχνιόμαστε. Και κάτι τελευταίο για μην σας κουράζω με ιστορίες άλλων!. Επειδή τελευταία «ανακάλυψαν» και τα ηλεκτρικά επαγγελματικά (για να έχουμε κάτι να συζητάμε) να σας ενημερώσω ότι το 1954 στην Ανατολική Γερμανία τα φορτηγά των Ταχυδρομείων ήταν ηλεκτρικά.
Όλα αυτά για την ιστορία, που επιμένω ότι έχει ενδιαφέρον και πρέπει να την γνωρίζουμε ιδίως οι νεότεροι για να μην θεωρούν ότι όλα έγιναν πριν τρία χρόνια από υπολογιστές, αλλά ότι υπήρχαν μυαλά πίσω από όλα. Δεν άργησε όμως να ξεκινήσει το τελευταίο (για τότε) κεφάλαιο της ιστορίας και οι λόγοι είναι πολλοί. Από πραγματικοί και αντικειμενικοί, όπως (και κυρίως) τα τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου που βρέθηκαν στην Αμερική και σήμαιναν πολύ φθηνή βενζίνη και απεριόριστη αυτονομία, μεγάλα οδικά δίκτυα που κατασκευάστηκαν και φυσικά μικρότερη τιμή κτήσης, μέχρι συνωμοσίες και σκάνδαλα που είχαν να κάνουν με τον ρόλο των πετρελαϊκών εταιριών που αποκτούσαν όλο και μεγαλύτερη δύναμη, όπως λένε οι γραφές. Για να μην τα γράφω εγώ και θεωρηθεί ότι πρόκειται για υπερβολές, το θέμα έφθασε μέχρι τον κινηματογράφο και αναζητείστε την ταινία Who killed the electric car σε σκηνοθεσία Κρίς Πέιν και μεγάλους ηθοποιούς όπως Μέλ Γκίμπσον, Μάρτιν Σιν, Τομ Χάνκς και άλλους για να σας λυθούν τυχόν απορίες.
Στο μέλλον του παρελθόντος
Εκεί ακριβώς βρισκόμαστε τώρα και για την ακρίβεια τα τελευταία χρόνια, με μεγάλο παράδειγμα την Honda η οποία ήδη από το 2010 είχε στην γκάμα της δύο υβριδικά και ένα υδρογόνου. Φυσικά δεν ήταν η μόνη αλλά σε κάθε περίπτωση οι «μεγάλες αποφάσεις» για σαφή στροφή προς την ηλεκτροκίνηση πάρθηκαν τελευταία και όλως τυχαίως μόλις ανακοινώθηκαν τα μέτρα για τα όρια ρύπων της κάθε εταιρίας που θα ισχύσουν από τον επόμενο χρόνο με πολύ μεγάλα πρόστιμα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης και τα όρια αυτά δεν επιτυγχάνονται ούτε κατά διάνοια αν δεν βάλεις στην γκάμα σου ηλεκτρικό η καλύτερα αρκετά ηλεκτρικά. Αλήθεια, υπάρχει κάποιος που να πιστεύει ότι εάν δεν υπήρχαν οι περιορισμοί θα ασχολούνταν οι εταιρίες με ηλεκτρικές εκδόσεις;
Αλλά βλέπετε ανάγκα και θεοί πείθονται και έτσι μπήκαμε στο κόλπο ότι έτσι θα σωθεί ο πλανήτης. Ένα κόλπο που στήθηκε πολύ καλά, αρχικά με αναφορές στην περίφημη κλιματική αλλαγή στην οποία αποδίδουν τα πάντα (μέχρι και την φωτιά στο Μάτι), μετά με την απαγόρευση κυκλοφορίας των ντίζελ σε πόλεις της Ευρώπης (χωρίς να διευκρινίζεται σαφώς ποια αυτοκίνητα αφορά και ότι ο νόμος αυτός υπάρχει στην Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια αλλά ποτέ δεν αστυνομεύτηκε) για να φθάσουν στην ηλεκτρική Φόρμουλα Ένα προκειμένου να φανεί πόσο γρήγορη είναι αυτή η τεχνολογία. Ετσι σιγά-σιγά το εμπεδώσαμε μέχρι σημείου να καταλήγουμε ότι «από δω και πέρα όλα θα είναι ηλεκτρικά». Το «έδαφος» λοιπόν ήταν έτοιμο και ξεκίνησαν οι παραγωγές και οι παρουσιάσεις. Επι της ουσίας όμως…
Έδωσαν την λύση χωρίς να μου περιγράψουν το πρόβλημα
Η λύση, ας πούμε, είναι το ίδιο το αυτοκίνητο. Υπάρχει όμως και το πρόβλημα που είναι η διάρκεια των μπαταριών, η φόρτιση γενικώς, η αυτονομία, η συντήρηση και κυρίως η επισκευή που μπορεί να χρειαστεί ακόμη και την επομένη της αγοράς, η ασφάλεια και φυσικά η τιμή του που ακόμη δεν έχω καταλάβει και κανείς δεν μου εξήγησε πειστικά γιατί είναι τόσο ακριβά τα ηλεκτρικά. Στον τομέα έρευνα-εξέλιξη δεν νομίζω ότι υπερτερεί ενός συμβατικού ενώ έχει και πολύ λιγότερα μέρη όπως εξάτμιση, καταλύτη, διαφορικό και φυσικά τον συμβατικό κινητήρα που όλοι ξέρουμε πόση τεχνολογία περικλείει σε σύγκριση με έναν ηλεκτρικό. Τελικά καταλήξαμε ότι είναι ακριβές οι μπαταρίες, αλλά επιτρέψτε μου και εδώ τις ενστάσεις μου. Μία από αυτές (τις υπόλοιπες θα τις αναφέρω σε άλλο κείμενο) αφορά την πρώτη ύλη, δηλαδή το λίθιο.
Το λίθιο λοιπόν το οποίο (για όσους δεν ξέρουν και για όσους ξέρουν και δεν ενημερώνουν) δεν καλλιεργείται, που και πάλι θα ήταν δύσκολο, αλλά είναι ορυκτό. Σαν ορυκτό δεν υπάρχει παντού και άφθονο αλλά σε πολύ λίγες χώρες με αξιόλογα κοιτάσματα με πρώτη την Αμερική. Στην κατάταξη του 2017 η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα ήταν η Πορτογαλία, στην έκτη θέση παρακαλώ. Ενδιάμεσα υπάρχουν χώρες όπως η Αυστραλία, η Κίνα και η Ζιμπάουε όπου η κάθε μία για διαφορετικούς λόγους θα «συμπεριφέρονται» αναλόγως. Δηλαδή τι πάμε να κάνουμε; Να δημιουργήσουμε τις «έξη αδελφές» του λιθίου αντί του πετρελαίου και να εξαρτώμαστε και πάλι ανάλογα με τις συνθήκες, το πόσο θα κοστίζει, το αν θα υπάρχει και άλλα διάφορα που θεωρώ ότι καταλαβαίνετε τι εννοώ.
Τα ανέλυσε αυτά κανείς ή μας έβαλε μπροστά την αυτονομία για να έχουμε να ασχολούμαστε; Όσο για το που θα βρεθεί τόσο ρεύμα και αν θα μας σώσουν οι ανεμογεννήτριες και τα ηλιακά, τα αφήνω για να γελάσουμε αργότερα.
Υπέρ πάντων το περιβάλλον
Να μην έχουμε παράπονο, το θυμούνται οι «μεγάλοι» κατά καιρούς, αρκεί να μην γίνεται εκείνες τις ημέρες παγκόσμια σύσκεψη για να το σώσουν, διότι δεν υπογράφουν το τελικό κείμενο όπως στο Κιότο η Αμερική, αν θυμάστε, αλλά και τώρα με το κάψιμο του μοναδικού πνεύμονα του πλανήτη (οι επιστήμονες τον ονόμασαν έτσι, όχι εγώ) του Αμαζόνιου όπου δεν τους ενδιαφέρει αν καίγεται αλλά σε ποιας χώρας την δικαιοδοσία βρίσκεται. Ετσι την μεγάλη δουλειά την αφήνουν στους νέους που διαδηλώνουν έξω από την αίθουσα, για να σωθεί ο πλανήτης. Μάλιστα με προεξάρχουσα μία νεαρή την οποία βλέπω ευρωβουλευτή σε λίγα χρόνια, για να ανησυχεί πιο άνετα και την οποία μάλιστα πρότεινε ένας βουλευτής να την καλέσουν να μιλήσει στην Βουλή των Ελλήνων, γιατί τα δικά μας παιδιά φαίνεται οτι δεν ανησυχούν ή δεν μπορούν να το εκφράσουν, κατά τον βουλευτή πάντοτε.
Να τελειώσω με μία ερώτηση. Όλοι αυτοί οι νέοι που διαδηλώνουν για την σωτηρία του πλανήτη είναι έτοιμοι να απαρνηθούν τον φούρνο μικροκυμάτων, την εσπρέσο καφετιέρα, το πλυντήριο πιάτων, τα μπλέντερ και όλα τα συναφή και βέβαια όλα τα κινητά τηλέφωνα;
Ε, λοιπόν έτσι είναι αν έτσι νομίζετε. Μόνο που εγώ νομίζω λίγο διαφορετικά. Θα επανέλθω…
Του Τριαντάφυλλου Τσουλφά