CARSNEWS
NEW MODELS

Πόσο κακό είναι να μην αλλάζουμε τα λιπαντικά στην ώρα τους;

Για να καλύψουμε ένα τέτοιο θέμα, θα πρέπει πρώτα να δώσουμε μία σειρά από βασικές πληροφορίες, τις οποίες καλό είναι να γνωρίζει ο κάθε κάτοχος αυτοκινήτου. Ξεκινάμε λοιπόν από τα βασικά, τον κινητήρα. Είτε μιλάμε για βενζινοκινητήρες, είτε για πετρελαιοκινητήρες, αναφερόμαστε σε ΜΕΚ, Μονάδες Εσωτερικής Καύσης. Τι σημαίνει αυτό; Ότι πρακτικά χρησιμοποιούν κάποιο είδος καυσίμου, το οποίο φέρνουν σε επαφή με αέρα και αναφλέγουν μέσα σε ένα κλειστό θάλαμο, τον κάλαμο καύσης.

Αυτός είναι κυλινδρικού σχήματος και σταθερός από όλες τις πλευρές εκτός από τη βάση του, στην οποία βρίσκεται ένα έμβολο, που μπορεί να ανεβοκατεβαίνει, εντός του θαλάμου. Με την ανάφλεξη του καυσίμου, πραγματοποιούμε ουσιαστικά μία μικρή έκρηξη, ωθώντας με δύναμη το έμβολο προς τα κάτω. Αυτό, με τη σειρά του, δίνει κίνηση σε ένα στροφαλοφόρο άξονα και, με τα πολλά, η κίνηση αυτή καταλήγει στους τροχούς. Δεν θα αναλύσουμε περισσότερα επάνω στην αρχή λειτουργίας ενός κινητήρα, τα λέμε όμως αυτά για να καταλήξουμε στο εξής. Κάθε κινητήρας αυτοκινήτου ανεβάζει υψηλές θερμοκρασίες, άνω των 900 βαθμών Κελσίου, λόγω αυτής της καύσης, ενώ έχει και μία σειρά από κινούμενα μηχανικά μέρη, τα οποία έρχονται σε επαφή μεταξύ τους.

Το τι συμβαίνει όταν έχουμε δύο μέταλλα να τρίβονται συνεχώς, μπορείτε να το φανταστείτε. Ανεξαρτήτως σύστασης κράματος, λείανσης και επιφανειακής σκληρότητας, η διάβρωση λόγω τριβής μπορεί να είναι ταχύτατη. Ειδικά όταν βάλουμε στην εξίσωση και τον παράγοντα της υψηλής θερμοκρασίας. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο ο κάθε κινητήρας διαθέτει ένα σύστημα λίπανσης. Ένα δοχείο συλλογής λαδιού (κάρτερ) μία αντλία και αγωγούς να ανακυκλώνουν συνεχώς λιπαντικό, σε όλα τα σημεία όπου οι τριβές είναι εντονότερες.

Πάμε τώρα να δούμε τα του λιπαντικού. Τι περιμένουμε από αυτό; Προφανώς να πληροί μία σειρά από προδιαγραφές, ώστε να προστατεύει αποτελεσματικά τον κινητήρα μας. Καταρχήν, θα πρέπει να έχει το κατάλληλο ιξώδες. Το πόσο ρευστό δηλαδή θα πρέπει να παραμένει στο ωφέλιμο εύρος λειτουργίας του. Σκεφτείτε κάτι πολύ ρευστό, όπως το νερό ή κάτι λιγότερο ρευστό, όπως το μέλι. Κανένα από τα δύο δεν μας κάνει. Εδώ χρειάζεται κάτι ενδιάμεσο, που να μπορεί να ρέει εύκολα αλλά και να κάθεται επαρκώς επάνω σε κινούμενες επιφάνειες.

Για να διακρίνουμε το ιξώδες ενός λιπαντικού αυτοκινήτου, υπάρχει σε καθένα από αυτά ένας διπλός κωδικός, του τύπου 10W-40. Ο πρώτος αριθμός αναφέρεται στη ρευστότητα του λαδιού το χειμώνα (Winter) με κρύο κινητήρα, ενώ ο δεύτερος στη ρευστότητα με ζεστό κινητήρα. Εάν διαβάσετε το βιβλίο του κατασκευαστή, θα δείτε τι ακριβώς λιπαντικά προτείνει ο ίδιος για το αυτοκίνητό σας. Μάλιστα τα λιπαντικά φέρουν ειδικά πρόσθετα που βελτιώνουν το ιξώδες, σε σχέση με τη θερμοκρασία. Αυτά, όμως, δεν κρατάνε για πάντα.

Το κάθε λιπαντικό έχει ως διάρκεια ζωής συγκεκριμένο αριθμό χιλιομέτρων, ενώ και ο κάθε κινητήρας έχει το δικό του αριθμό χιλιομέτρων, ή χρονικό όριο, στο οποίο απαιτεί την αλλαγή λαδιών. Εάν ξεφύγετε από αυτά τα όρια, τότε κάποια στιγμή το ιξώδες θα αρχίσει να ανεβαίνει και το λάδι να πήζει, με αποτέλεσμα την ελλιπή λίπανση και την καταστροφή του κινητήρα. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τα υπόλοιπα πρόσθετα που διαθέτει ένα σύγχρονο λιπαντικό. Ας τα δούμε όμως και αυτά.

Πέρα από τα χημικά συστατικά για τη βελτίωση της ρεολογικής συμπεριφοράς, ένα λιπαντικό κινητήρων διαθέτει πάντα κάποιον αντιοξειδωτικό παράγοντα. Ένα συστατικό που προστατεύει όλα τα μεταλλικά μέρη, με τα οποία έρχεται σε επαφή, από τη σκουριά. Αυτό, όμως, δεν διαρκεί για πάντα. Με την πάροδο του χρόνου αδυνατίζει και έτσι αρχίζει να επιτρέπει την εσωτερική διάβρωση του κινητήρα. Τρίτο και εξίσου σημαντικό συστατικό είναι τα αντιτριβικά. Ψευδάργυρος ή κάποιο άλλο συστατικό, το οποίο έχει την ιδιότητα να κάθεται επάνω στις επιφάνειες και να δημιουργεί ένα λεπτό φιλμ, καλύπτοντας, σε μικροσκοπικό επίπεδο, τις ανωμαλίες αυτών και, κατά συνέπεια, μειώνοντας το συντελεστή τριβής. Και εδώ, με την πάροδο του χρόνου, η δράση των συστατικών αυτών εξασθενεί, αυξάνοντας τις τριβές και κατά συνέπεια τη θερμοκρασία και τη φθορά.

Επόμενο συστατικό στη λίστα είναι οι διασκορπιστές (αντιπηκτικά στοιχεία) του λιπαντικού. Πρόσθετα που δεν επιτρέπουν τη δημιουργία «λάσπης» στο εσωτερικό του κινητήρα, καθώς αυτή θα εμπόδιζε τη ροή του ελαίου. Κάτι ανάλογο δηλαδή με τους ανθρώπους που παρουσιάζουν προβλήματα θρόμβωσης και παίρνουν την αντίστοιχη αγωγή, ώστε να αποφύγουν το έμφραγμα. Και εδώ, ο παράγοντας χρόνος επιδρά αρνητικά στο βαθμό απόδοσής τους.

Συνεχίζουμε με τα αντιαφριστικά, συνήθως στοιχεία που περιέχουν διοξείδιο του πυριτίου. Λάβετε υπόψη ότι ανάλογα με το σημείο που διοχετεύεται το λιπαντικό, μπορεί να έχουμε έντονη ανάδευση αυτού, λόγω της κίνησης των μερών που λιπαίνει. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε ακόμα και το νερό να δημιουργήσει φυσαλίδες αέρα και, τέλος, αφρό. Ο οποίος όμως, με τη σειρά του, θα έφραζε τη ροή του λιπαντικού. Πιθανά επαναλαμβανόμαστε, θα πούμε όμως ότι και εδώ, με την πάροδο του χρόνου, πάλι έχουμε πτώση αυτής της ικανότητας του ελαίου.

Η λίστα συνεχίζεται με τα καθαριστικά μετάλλου, που αποτρέπουν το σχηματισμό αποθέσεων άνθρακα από την καύση του λιπαντικού στον κινητήρα, τους καταστολείς ροής, που ανήκουν στο γενικότερο πλαίσιο των βελτιωτικών ιξώδους και βοηθούν στην καλύτερη ροή του λιπαντικού όταν είναι κρύο αλλά και σε πρόσθετα αύξησης της αντοχής του λιπαντικού φιλμ (της επιφάνειας του λιπαντικού που κάθεται ανάμεσα σε δύο κινούμενες επιφάνειες) σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και πίεσης. Όλα αυτά, με τον καιρό, ατονούν.

Σαν κερασάκι σε όλα αυτά, θα πούμε ότι ο κάθε κινητήρας, όσο εξελιγμένος και αν είναι, με τον καιρό και με τη χρήση, καταναλώνει μία μικρή ποσότητα λιπαντικού. Επίσης, αποβάλλει μικρά ρινίσματα μετάλλου, τα οποία αποσπώνται από τη μηχανική καταπόνηση των κινητών μερών και καταλήγουν στο λάδι. Αυτά δεν διαλύονται, σε μεγάλο βαθμό όμως διηθούνται από το φίλτρο λαδιού. Νομοτελειακά, βέβαια, καταλήγουν να ανατροφοδοτούνται στο ίδιο σύστημα, λειτουργώντας όπως η άμμος μέσα στην παντόφλα, στην παραλία… Δεν κάνουν καλό.Εδώ κάπου μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι όπως ένας κινητήρας χρειάζεται το λιπαντικό για την προστασία του, έτσι και το ίδιο το λιπαντικό χρειάζεται όλα αυτά τα πρόσθετα, ώστε να μπορεί να παραμένει αποδοτικό, καθόλη τη διάρκεια ζωής του. Χοντρικά, υπολογίστε πως η σύσταση ενός σύγχρονου λιπαντικού αποτελείται κατά περίπου 80-85% από το βασικό λιπαντικό, 0-10% από βελτιωτικά ιξώδους και 0-15% από άλλα πρόσθετα.

Ολοκληρώνοντας, θα πούμε ότι η χρήση καλής ποιότητας λιπαντικών και η αλλαγή εντός των προβλεπόμενων -χιλιομετρικών και χρονικών- ορίων είναι σημαντική, όχι για έναν αλλά για όλους τους προαναφερόμενους ρόλους. Το να αργούμε να προχωρήσουμε σε αντικατάσταση των λιπαντικών, μπορεί να έχει μικρό, μπορεί όμως να έχει και μεγάλο αντίκτυπο στη διάρκεια ζωής ενός κινητήρα. Εάν, λοιπόν, σκοπεύετε να κρατήσετε το αυτοκίνητό σας για χρόνια, θα πρέπει να λαμβάνετε σοβαρά υπόψη αυτή την παράμετρο και αν μην αμελείτε να αλλάζετε τα λάδια στην ώρα τους.

Follow @CarsnewsGr

Related Articles

Πωλητήριο στο σπανιότερο Ford Sierra RS Cosworth

cars

50 χρόνια από την πρώτη νίκη της Porsche στο Le Mans

cars

Υποχρεωτική η τοποθέτηση φορτιστών σε πρατήρια καυσίμων στη Γερμανία

cars

To SEAT Ibiza γίνεται ηλεκτρικό το 2026

cars

CARL: Ένας αυτόνομος ρομποτικός φορτιστής αυτοκινήτων

cars

Στις 6 Αυγούστου η παρουσίαση της Cadillac Lyriq EV (Video)

cars

Η Audi αποκαλύπτει το μέλλον στην CES

cars

Ένα Toyota Yaris χωρίς οροφή

cars

Πώς μπορείς να ψήσεις ρολό χοιρινό στο εσωτερικό ενός Datsun Sunny (VIDEO)

cars