Και αυτό δεν είναι καθόλου, μα καθόλου, αστείο. Σε μία εποχή που μέχρι και το τελευταίο μοντέλο προσφέρει μία ικανοποιητική οδική «ασφάλεια», στρίβει, φρενάρει, προειδοποιεί και συγχωρεί λάθη, ένας νέος κίνδυνος αναδύεται. Ένας εσωτερικός εχθρός, συγκαλυμμένος με το πέπλο της τεχνολογίας. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Αφού μιλάμε για την οδική ασφάλεια, υπάρχουν δύο βασικοί (όχι εξωγενείς) παράγοντες που παίζουν ρόλο για να ξεκινήσει κάποιος από το σημείο Α και να καταλήξει στο σημείο Β, σώος και αρτιμελής.
Ο πρώτος παράγοντας είναι το ίδιο το αυτοκίνητο. Τα σύγχρονα οχήματα όχι μόνο εξασφαλίζουν καλύτερη οδική συμπεριφορά αλλά είναι και φορτωμένα με μία πληθώρα ηλεκτρονικών συστημάτων, που αναβαθμίζουν προσθετικά τις ικανότητες του οδηγού. Εξοπλισμένα με κάμερες, αισθητήρες υπερήχων, laser και άλλα, μπορούν να αντιλαμβάνονται έγκαιρα διάφορους κινδύνους και να αντιδρούν σε αυτούς, χωρίς να χρειάζεται καν να περιμένουν κάποια κίνηση του οδηγού.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι ο άνθρωπος. Ο πιο αδύναμος κρίκος, αφού τα πάντα βασίζονται στις ικανότητες και στην υπευθυνότητα που επιδεικνύει ο καθένας, ξεχωριστά, ανά πάσα ώρα και στιγμή. Αντικειμενικά, ένας μέσος οδηγός είναι παραπάνω από ικανός για να κυκλοφορεί, υπό κανονικές συνθήκες, με το αυτοκίνητό του στο δρόμο. Εδώ, λοιπόν, θα εστιάσουμε στο κομμάτι του οδηγικού φόρτου και της επιμέλειας που δείχνει κανείς κατά την οδήγηση. Γιατί ακόμα και αν έχει τις ικανότητες πιλότου της F1, με τα μάτια και την προσοχή στραμμένη αλλού, ο κίνδυνος αυξάνεται κατακόρυφα.
|
|
|
Ας μπούμε, λοιπόν, στο ψητό και ας εξετάσουμε τον παράγοντα των infotainment, των σύγχρονων συστημάτων πληροφόρησης και ψυχαγωγίας. Όπως θα έχετε αντιληφθεί, ολοένα και μεγαλύτερες οθόνες κάνουν την εμφάνισή τους στα σύγχρονα οχήματα, με λειτουργίες που ξεφεύγουν πλέον από τα βασικά, τον έλεγχο του ηχοσυστήματος, τη hands-free επικοινωνία και το σύστημα πλοήγησης. Η διασύνδεση με τα σύγχρονα smartphones και οι διάφορες νέες εφαρμογές, που περιλαμβάνουν από την τρέχουσα ειδησεογραφία, μέχρι και συμβουλές αστρολογίας, προσφέρουν μεν περισσότερα στο χρήστη, ταυτόχρονα όμως αυξάνουν και τον οδηγικό φόρτο.
Ο κίνδυνος κλιμακώνεται από τα νέα trends, της χρήσης επιφανειών με κουμπιά αφής. Σίγουρα πιο εντυπωσιακά στην όψη και πιο προχωρημένα τεχνολογικά, τα συγκεκριμένα έχουν ένα μεγάλο μείον. Δεν μπορεί κάποιος να τα χειριστεί με την ίδια ευκολία που χειριζόταν τα κλασικά μπουτόν, απλά και μόνο με την αίσθηση της αφής, χωρίς να πάρει τα μάτια του από το δρόμο. Και για να δώσουμε μία εικόνα της σοβαρότητας του όλου θέματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι, στην Ευρώπη, το ένα τρίτο όλων των ατυχημάτων προκύπτει από την έλλειψη προσοχής του οδηγού!
Πραγματοποιώντας μία σχετική μελέτη, το IAM RoadSmart, ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος οργανισμός οδικής ασφάλειας στη Μεγάλη Βρετανία, έβγαλε κάποια ιδιαίτερα ανησυχητικά πορίσματα. Σύμφωνα με αυτά, η ενασχόληση με τα διάφορα infotainment μπορεί να απορροφήσει την προσοχή του οδηγού έως και 16 ολόκληρα δευτερόλεπτα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια ασφάλεια. Μάλιστα, δεν διστάζει να προβάλει ότι είναι πέντε φορές(!) πιο ασφαλές το να οδηγεί κανείς στο όριο της μέθης, ή να έχει κάνει χρήση κάνναβης πριν από την οδήγηση…
Φυσικά, μία πιο ώριμη παρατήρηση μεταξύ των διαφόρων συνθηκών μπορεί έχει ως αντίλογο ότι η χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών πριν την οδήγηση έχει μία μόνιμη επίπτωση στα αντανακλαστικά ενός χρήστη. Η χρήση ενός infotainment αποσπά τον οδηγό μόλις λίγα δευτερόλεπτα. Και πάλι, όμως, κάθε σοβαρός άνθρωπος μπορεί να αντιληφθεί και να αξιολογήσει τα αποτελέσματα αυτά. Ειδικά για τα πιο «δύσχρηστα» συστήματα, που πραγματικά απαιτούν την πλήρη και όχι τη μερική προσοχή του οδηγού, για κάποιες ρυθμίσεις.
|
|
|
Ιδιαίτερη μνεία στην έρευνα γίνεται και για τα Android Auto και Apple CarPlay. Σε μία ειδική δοκιμή που διενήργησε η TRL για λογαριασμό του IAM RoadSmart, της FIA και του Rees Jeffreys Road Fund, φαίνεται πως και αυτά επηρεάζουν σημαντικά την προσοχή του οδηγού. Ένας αριθμός χρηστών κλήθηκε να καλύψει μία συγκεκριμένη διαδρομή, δοκιμάζοντας τρία διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο δεν ασχολήθηκαν καθόλου με τα εν λόγω συστήματα. Στο δεύτερο και στο τρίτο, κλήθηκαν να τα λειτουργήσουν μέσω φωνητικών εντολών και πλήκτρων αφής.
Αμφότερα τα δύο τελευταία σενάρια έδειξαν ότι μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή του οδηγού. Ειδικά το τελευταίο κατάφερε, υπό προϋποθέσεις, ορισμένοι οδηγοί να εστιάσουν την προσοχή τους στην οθόνη για περισσότερα από 12 συνεχόμενα δευτερόλεπτα! Χαρακτηριστικά στοιχεία της παρατήρησης είναι ότι πολλοί οδηγοί κατά τη διάρκεια της διάδρασής τους με τα δύο συστήματα επιβράδυναν ακούσια τα οχήματά τους, δεν μπόρεσαν να διατηρήσουν σταθερή απόσταση ασφαλείας από το προπορευόμενο όχημα, απόκλιναν ευκολότερα από τη λωρίδα τους και αντιδρούσαν με καθυστέρηση σε ξαφνικά περιστατικά. Συμπερασματικά, το Android Auto είναι οριακά καλύτερο του Apple CarPlay, σε θέματα ελέγχου, αυτό όμως μικρή σημασία έχει. Το να αναζητάς μουσική στο Spotify -που είναι νόμιμο- είναι πιο επικίνδυνο από το να γράφεις μηνύματα στο κινητό σου, την ώρα που οδηγείς…
|
|
|
Τι μέλλει γενέσθαι; Προφανώς και το συγκεκριμένο πόρισμα δεν είναι αρκετό. Ιδανικά θα πρέπει να ακολουθήσουν και άλλες, παρόμοιες, μελέτες ώστε να καταγραφεί με ακρίβεια, να επιβεβαιωθεί από τρίτους και να αναδειχθεί το νέο αυτό πρόβλημα. Θα πρέπει αντίστοιχα οι ίδιες οι αυτοκινητοβιομηχανίες να βάλουν σε δεύτερη μοίρα την «πιασάρικη» λογική των gadgets και των glass cockpit, εστιάζοντας πρωτίστως στην ασφάλεια και στη λειτουργικότητα του interface. Καλά τα touch αλλά τουλάχιστον για τις βασικές λειτουργίες (ηχοσύστημα, κλιματισμός) είναι πιο ασφαλές να υπάρχουν φυσικοί διακόπτες, όπου ο χρήστης να μπορεί να λειτουργεί χωρίς να αποσπά το βλέμμα του από το δρόμο.
Εάν επιθυμείτε να ρίξετε μία ματιά στη μελέτη του IAM RoadSmart, μπορείτε να τη βρείτε εδώ. Τα ανωτέρω ας τα έχουμε όλοι υπόψη την επόμενη φορά που θα καθίσουμε πίσω από το τιμόνι. Μία τεράστια οθόνη στο ταμπλό δεν είναι απαραίτητα καλή, ενώ τα συστήματα προστασίας του αυτοκινήτου είναι για να υποβοηθούν το έργο του οδηγού, όχι να τον αντικαθιστούν, όσο αυτός ασχολείται με άλλα.
Follow @CarsnewsGr