Είναι αρκετές οι εταιρίες οι οποίες στο πέρασμα των χρόνων της παρουσίας τους, έχουν δημιουργήσει κάποια μοντέλα ή κάποια προγράμματα ή ακόμη και στο επίπεδο των ιδεών που προχώρησαν αρχικά αλλά για διάφορους λόγους εγκαταλείφτηκαν στην συνέχεια. Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί και έχουν να κάνουν με την χρονική περίοδο, την οικονομική κατάσταση, το γενικό περιβάλλον της αγοράς αλλά και τους ίδιους τους ανθρώπους κάθε εταιρίας και με το όραμα που έχουν για την αυτοκίνηση.
Αρκετά από αυτά
Είναι λοιπόν αρκετά από αυτά που δεν εγκαταλείφθηκαν με την έννοια της ακύρωσης, αλλά διατηρήθηκαν και στο κείμενο αυτό θέλω να αναφερθώ στην Mazda και στην πολύ σημαντική χρονιά που συμπληρώνει 100 χρόνια παρουσίας (χρυσό ορόσημο για κάθε εταιρία αυτοκινήτου) και γιορτάζει τους ανθρώπους, τα προϊόντα και τα επιτεύγματα του περασμένου αιώνα, για να ρίξουμε μια ματιά σε μερικά από τα πιο απροσδόκητα, ασυνήθιστα και ελάχιστα γνωστά οχήματα έκανε η Ιαπωνική μάρκα, είτε πρόκειται για μια περίεργη ιδέα, ένα πολύ ξεχασμένο πρωτότυπο είτε ένα σπάνιο αυτοκίνητο παραγωγής. Η ιστορία της Mazda διαθέτει μια ευρεία γκάμα οχημάτων που αφηγούνται μια ιστορία για την εφευρετικότητα της μηχανικής και το πνεύμα που αψηφά τα συμβατικά της όποιας εταιρίας.
Αυτό το θάρρος να αμφισβητήσει τις κοινές πρακτικές και να αναζητήσει νέους δρόμους στον τομέα της μηχανικής και του σχεδιασμού που άλλοι θεώρησαν ανέφικτο οδήγησε την «ομάδα» της Mazda από το 1920. Στην πορεία, ήταν η πρώτη ιαπωνική μάρκα που κέρδισε το 24ωρο Le Mans, κυκλοφόρησε εμπορικά τον περιστροφικό κινητήρα στο εμβληματικό Cosmo Sport 110S, δημιούργησε το roadster με τις περισσότερες πωλήσεις στον κόσμο, το MX-5 και με τη Skyactiv-X εισήγαγε τον πρώτο βενζινοκινητήρα ανάφλεξης με συμπίεση παραγωγής στον κόσμο. Είπαμε όμως ότι τώρα θα ανοίξουμε το αρχείο της ιστορίας της από εκείνο το 1920 όταν ο βιομηχανικός Jujiro Matsuda ανέλαβε την Toyo Cork Kogyo Co., Ltd και μετέτρεψε την επιχείρηση σε παραγωγό εργαλειομηχανών. Από κάπου εδώ αρχίζει η εξέλιξη με πρώτο «δείγμα»…
Μία μοτοσικλέτα
Πρόκειται για ένα από τα λιγότερο γνωστά κεφάλαια της ιστορίας της. Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του 1920 στην Ιαπωνία και ήδη οι αγώνες μοτοσικλετών είναι πολύ δημοφιλείς, με τις μοτοσικλέτες όμως ή να είναι εισαγόμενες ή να συναρμολογούνται στην Ιαπωνία με εξαρτήματα που επίσης εισάγονταν. Αποφάσισε λοιπόν η Toyo Kogyo (όπως ήταν γνωστή τότε η Mazda) παρακολουθώντας και το γενικό περιβάλλον να κατασκευάσει εξ ολοκλήρου μία Ιαπωνική μοτοσικλέτα και παρουσιάζει το πρωτότυπο το 1929 για να κάνει την αποκάλυψη τον Οκτώβριο του 1930. Ήταν μία δίχρονη μοτοσικλέτα στα 250 κυβικά και ήταν τόσο σίγουρη για την δημιουργία της που δεν «φοβήθηκε» να την στείλει σε 24ωρο αγώνα! Το αποτέλεσμα ‘ήταν η πλήρης δικαίωση των ανθρώπων της αφού τερμάτισε πρώτη και πρώτη φορά νικούσε στον αγώνα Ιαπωνική μοτοσικλέτα! Δυστυχώς η συνολική παραγωγή της μοτοσικλέτας εκείνης, αν και έγινε αμέσως ιδιαίτερα αγαπητή, περιορίστηκε στα 30 κομμάτια μόλις, καθώς η ηγεσία της εταιρίας αποφάσισε να επικεντρώσει την προσοχή της στην ανάπτυξη του πρακτικού τρίκυκλου Mazda Go, θέτοντας την εταιρεία στο δρόμο προς την επιτυχία σε αυτοκίνητα αντί μοτοσικλέτες, και αφήνοντας το φλερτ της Mazda με μοτοσικλέτες ως ένα μικρό απόσπασμα στην 100χρονη ιστορία της.
Από το τρίκυκλο στο αυτοκίνητο
Για την ιστορική ακρίβεια το αυτοκίνητο ήλθε πρώτο το 1940 και ήταν ένα μικρό δίθυρο αμάξωμα που έμεινε όμως ως πρωτότυπο αφού παρουσιάστηκε πολύ λίγο πριν ξεσπάσει η «δεύτερη παγκόσμια ανοησία» και έτσι έμεινε στα αζήτητα. Η μεγάλη ώθηση λοιπόν έμελλε να δοθεί με τα τρίκυκλα αμέσως μετά τον πόλεμο που έγιναν αμέσως γνωστά και αγαπητά, ακόμη και στην Ελλάδα, με τα μοντέλα Mazda Go Type GA και GB. Ωστόσο, μεταξύ αυτών των επιτυχημένων και δημοφιλών φορτηγών τρικύκλων, η Mazda παρήγαγε επίσης ένα άλλο από τα ελάχιστα γνωστά τετράτροχα πρωτοπόρα της – το τετράτροχο φορτηγό τύπου 1 CA, με υφασμάτινη οροφή και ανοικτό χώρο φόρτωσης το οποίο έμοιαζε πολύ με ένα τζιπ Willys.
Όλα αυτά και αρκετά ακόμη έφερναν όλο και πιο κοντά το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής της μάρκας το 1960 και δεν ήταν άλλο από το δίθυρο κουπέ R360. Η «πυξίδα» της βέβαια έδειχνε πάντοτε προς τα φορτηγά και τα λεωφορεία που βασίζονται στις διαφορετικές γενιές του Mazda Bongo τα οποία είναι σχετικά γνωστά, αλλά υπάρχουν και άλλα μοντέλα λεωφορείων που ανήκουν στα «Mazda που δεν έχετε ακούσει ποτέ για την κατηγορία». Η Mazda πούλησε το πρώτο της λεωφορείο το 1960 και ήταν ένα 13θέσιο βασισμένο στο συμπαγές φορτηγό καμπίνας D1500 και πωλήθηκε στον Ιαπωνικό Οργανισμό Άμυνας. Το εσωτερικό ήταν αρκετά ευέλικτο ώστε με τα καθίσματα διπλωμένα να έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει τραυματίες στρατιώτες σε φορεία και το λεωφορείο D1500 εξήχθη στη Μέση Ανατολή με ελεύθερες πόρτες στο πίσω μέρος που άνοιξαν το κέντρο που βελτίωσαν τη χρηστικότητα του ως ασθενοφόρο.
Το πρώτο λεωφορείο της Mazda για γενική χρήση ήταν το Mazda Light Bus Type-A των 25 θέσεων του 1965. Βασισμένο σε μια ιδέα που παρουσιάστηκε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Τόκιο του 1964, με το τεράστιο καμπυλωτό αλεξήνεμο από γυαλί ασφαλείας και φουτουριστικό στιλ, ήταν ένας κόσμος μακριά από τα παραδοσιακά λεωφορεία που υπήρχαν στην Ευρώπη τη δεκαετία του ’60. Μέσα στη δεκαετία του 1970 η Mazda συνέχισε να παράγει πολυτελή μίνι λεωφορεία χρησιμοποιώντας το όνομα του μοντέλου Parkway και το 1974 εισήγαγε ακόμη και το πρώτο στον κόσμο λεωφορείο με περιστροφικό κινητήρα το Parkway 26.
Απίστευτα, τόσο φουτουριστικό όσο το Light Bus του 1965 και τόσο μοναδικό όσο το Parkway, και τα δύο έδειχναν πολύ συμβατικά σε σύγκριση με το 1974 Mazda CVS Personal Car Concept! Η Mazda εξετάζει τις δυνατότητες μεταφοράς εκτός της σφαίρας των οχημάτων που ελέγχονται από τον οδηγό με το CVS να αντιστοιχεί σε σύστημα οχημάτων ελεγχόμενο από υπολογιστή με συρόμενες πόρτες και ένα ευρύχωρο εσωτερικό σχεδιασμένο για άνεση των επιβατών, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων δερμάτινων καθισμάτων και τηλέφωνο. Για όσους δεν κατάλαβαν επρόκειτο για αυτόνομη οδήγηση στις αρχές της δεκαετίας του 1970!
Δεν ήταν τα μόνα
Οι ιδέες ήταν πολλές και η τάση δημιουργίας μεγάλη, οπότε η συνέχεια για «κατασκευές της Mazda που δεν ακούσατε ποτέ» ήταν αναμενόμενη και ακολούθησαν αρκετά ακόμη οχήματα ελεγχόμενα από υπολογιστή. Κορυφαία στιγμή για αυτού του είδους οχήματα ήταν η επιθυμία της μάρκας για την δημιουργία ενός αυτοκινήτου, για να χρησιμοποιηθεί ως επίσημο αυτοκίνητο από ιαπωνικούς κυβερνητικούς αξιωματούχους, το κάπως γνωστό ως Mazda Road Pacer AP που κυκλοφόρησε το 1975. Χρησιμοποίησε αμαξώματα Holden HJ, τα οποία στάλθηκαν στην Ιαπωνία από την Αυστραλία χωρίς κινητήρες, οπότε η Mazda τοποθέτησε περιστροφικούς κινητήρες 135 ίππων. Έγινε και αυτοκίνητο πολλών προέδρων εταιριών όπως της Toyota, της Nissan και της Isuzu, διέθετε κεντρικό κλείδωμα ανάλογα με την ταχύτητα και ακόμη ένα ενσωματωμένο μηχάνημα υπαγόρευσης. Πουλήθηκε μόνο στην Ιαπωνία και κατασκευάστηκαν μόλις 800, μεταξύ 1975-1978. Δεν άργησε να περάσει και εκτός συνόρων και συγκεκριμένα στην Βιρμανία όπου συναρμολογεί και πουλάει το εμβληματικό τετρακίνητο Pathfinder με υφασμάτινη ή μεταλλική οροφή, με εννέα θέσεις και κινητήρα 90 ίππων, Πρόκειται για ένα αυτοκίνητο άγνωστο στον υπόλοιπο κόσμο και μπορείτε ακόμη να το δείτε αν είστε τυχερός σε κάποιον δρόμο της Μιανμάρ.
Ένα αυτοκίνητο σε βαλίτσα!
Είμαστε στο 1991 και μία ομάδα μηχανικών της Mazda παίρνει μέρος στην ετήσια εκδήλωση «Fantasy Yard» που διοργάνωνε η ίδια η εταιρία μεταξύ των υπαλλήλων, βραβεύοντας την καλύτερη ιδέα. Η ομάδα λοιπόν επιλέγει να κλείσει ένα όχημα σε μία βαλίτσα Samsonite η οποία ανοίγει αποκαλύπτοντας τα μέρη ενός οχήματος με κινητήρα 33,6 κυβικών που μπορεί να αναπτύξει ταχύτητα 30 χ.α.ω. και συναρμολογούμενο κατάλληλα πηγαίνεις στην δουλειά σου!. Δυστυχώς το πρωτότυπο καταστράφηκε τυχαία λίγους μήνες μετά την εκδήλωση αλλά ευτυχώς σώθηκε ένα άλλο μέχρι σήμερα.
Τελείωσε η έμπνευση;
Το αντίθετο θα έλεγε κάποιος καθώς τώρα στην έμπνευση που πάντα υπάρχει όπως και η τάση της αντισυμβατικότητας χάρη στην οποία γεννιούνται ιδέες και κατασκευές, υπάρχει και η πολύτιμη βοήθεια της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς που επιτρέπει ευκολότερα την πραγματοποίηση της όποιας ιδέας όπως η συνεργασία πριν από 27 χρόνια παρακαλώ της Mazda με το διάσημο Royal College of Art για να χρηματοδοτήσει το σχεδιασμό ενός ταξί για ένα μέλλον όπου ο χώρος θα καθορίσει το μέγεθος του οχήματος. Αν και δεν είναι επίσημο concept της Mazda, η Mazda βοήθησε στην κατασκευή του πρωτοτύπου, το οποίο ήταν ένα φουτουριστικό μίνι αυτοκίνητο σε σχήμα σποτ, που ήταν 20 χρόνια νωρίτερα.
Σήμερα, πολλές από αυτές τις παραδοχές είναι μια μακρινή μνήμη, αλλά παράλληλα με τα πιο διάσημα μοντέλα και την επιτυχία του ανταγωνισμού αποτελούν μέρος της ιστορίας της Mazda – μια ανεξάρτητη μάρκα αυτοκινήτων που ανέβαζε πάντα τα όρια του σχεδιασμού και της μηχανικής για τη δημιουργία βραβευμένων οχημάτων και μοναδικών προϊόντων. Σήμερα, η Mazda συνεχίζει να αψηφά τη σύμβαση για να κάνει τα πράγματα καλύτερα, και καθώς η εταιρεία μπαίνει στον δεύτερο αιώνα, η επινοητικότητα και το πάθος για την αριστεία της αυτοκινητοβιομηχανίας που έχει περάσει από την εταιρεία για τα πρώτα 100 χρόνια είναι ακόμα στο επίκεντρο όλων όσων κάνει. Περιμένουμε…
Follow @CarsnewsGr