Η μοναδικότητα αλόγου-αναβάτη
Δεν είναι η μετάφραση του Miata, όπως ίσως πιστέψατε και όπως είναι γνωστό παγκοσμίως και θα πρέπει να τονίσουμε ότι είναι ίσως το μοναδικό μοντέλο στην ιστορία της αυτοκίνησης που είναι γνωστό με το «επίσημο παρατσούκλι» του! Αρκεί να πείς Miata (και όχι μόνο στους γνωρίζοντες) για να καταλάβει κάποιος ότι αναφέρεσαι στο Mazda MX-5.
Τι σημαίνει τότε ο τίτλος;
Είναι η μετάφραση του Jinba Ittai( 人馬 一体) και σημαίνει σκεπτόμενος σχεδιασμός ή σε πιο ελεύθερη μετάφραση την μοναδικότητα σχέσης αλόγου-αναβάτη. Είναι πάρα πολύ όμορφα όλα αυτά που προέρχονται από χώρες με βαθιά φιλοσοφία και αρχές και επιχειρούν να τα περάσουν στο αυτοκίνητο και όχι μόνο. Μάλιστα, μετά από τόσα χρόνια δημοσιογραφίας στον χώρο συνεχίζουν να με ενθουσιάζουν ιστορίες αυτοκινήτων αλλά και ωραίες ερμηνείες, γιατί συνεχίζω να υποστηρίζω ότι αυτοκίνητο δεν είναι τα κυβικά και τα 100 άλογα (αυτό το γράφει και το προσπέκτους) αλλά όλα τα άλλα, με πρώτο την σκέψη που φέρνει μαζί του.
Πράγματι λοιπόν υπήρξε έντονος σκεπτικισμός για το όλο πρόγραμμα εξέλιξης του ΜΧ-5 για δύο λόγους. Ο πρώτος διότι θα έρχονταν 10 χρόνια σχεδόν ύστερα από «μεγάλα» ευρωπαϊκά αυτοκίνητα της κατηγορίας όπως Fiat Spider, Triumph Spitfire και άλλα, και θα έπρεπε να είναι όχι μόνο αντάξιο αλλά και να «ξαναφουντώσει» το ενδιαφέρον του κόσμου. Συγχρόνως όμως ήθελαν όλα αυτά να γίνουν με απλό τρόπο, δηλαδή όμορφο σχήμα, εύκολη κατασκευή και κυρίως προσιτό στο ευρύ κοινό που θεωρούσε τότε τα ρόουντστερ ελαφρώς δυσπρόσιτα. Τελικά το όλο πρόγραμμα στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και έγινε αγαπητό από την πρώτη του μόλις παρουσίαση, με τις προ-παραγγελίες να έρχονται «βροχή» καθώς πρόσφερε αυτό που ζητούσε ο κόσμος και επιπλέον ένα περίεργο όνομα.
Το…μυστήριο του Miata
Είναι μία ξεχωριστή «επιστήμη» το όνομα ενός μοντέλου και στην περίπτωση του ΜΧ-5 ακόμη υπάρχουν ερμηνείες όπως ότι είναι γυναικείο όνομα μίας φυλής στην περιοχή του σημερινού Κονγκό, προέρχεται από τα αρχαία Γερμανικά και σημαίνει ανταμοιβή-ανταπόδοση, ότι είναι σύνθεση Ιαπωνικών λέξεων και αρκετές ακόμη. Τι σημασία έχει; Το αυτοκίνητο πήγε με αυτό το όνομα στην Αμερική και έτσι τελικά είναι αναγνωρίσιμο σχεδόν σε όλο τον κόσμο.
Γιατί το θυμηθήκαμε τώρα;
Ο λόγος είναι απλός. Φέτος συμπληρώνονται 30 χρόνια από το 1989 που παρουσιάστηκε επισήμως στο σαλόνι αυτοκινήτου του Σικάγο και εντυπωσίασε αμέσως. Το «πράσινο φώς» για το πρόγραμμα δόθηκε το 1986 και μετά από πολύ σκέψη και αλλαγές και γνώμες παρουσιάστηκε τρία χρόνια αργότερα με τιμή εκκίνησης 14.500 δολάρια. Όπως ήδη σημείωσα η επιτυχία ήταν άμεση, οι πωλήσεις αυξάνονταν συνεχώς και δεν άργησε να περάσει στο βιβλίο Γκίνες και μάλιστα δύο φορές ως το πιο επιτυχημένο ρόουντστερ σε πωλήσεις όταν συμπλήρωσε παραγωγή 500.000 και 900.000 αυτοκινήτων. Δεκάδες και άλλες βραβεύσεις όπως «Παγκόσμιο αυτοκίνητο», «αυτοκίνητο της χρονιάς» στην Αγγλία και πολλές ακόμη ενώ πήρε μέρος σε πολλές ταινίες κινουμένων σχεδίων. Μεγάλη ακόμη και η εμπλοκή του σε αγώνες και μάλιστα στρη Αμερική υπήρχε και ξεχωριστό πρωτάθλημα.
Τώρα βρίσκεται ήδη στην τέταρτη γενιά του και «ζεί και βασιλεύει» τηρουμένων βεβαίως των εποχών και των συνηθειών αλλά εκείνο που έχει σημασία είναι ότι συνεχίζει να συγκινεί και κυρίως ότι κατά γενική παραδοχή όλοι θα θέλαμε να το αποκτήσουμε.
Σαν επίλογος
Δεν θέλησα να το προσεγγίσω τεχνικά ή μηχανολογικά, τομείς που πάντα ήταν προηγμένο και η οδηγική απόλαυση βρίσκει την ερμηνεία της και αρκεί να θυμίσουμε ότι από το πρώτο ακόμη η αναλογία βάρους μεταξύ εμπρός και πίσω μέρους ήταν 50-50. Ας τα αφήσουμε όμως αυτά. Θέλησα να κάνω μία προσέγγιση διαφορετική και μία γενέθλια αναφορά σε ένα διαφορετικό αυτοκίνητο. Ένα αυτοκίνητο που συνεχίζει να συγκινεί και να ενθουσιάζει 30 χρόνια μετά την πρώτη του παρουσίαση φέρνοντας ακέραιο το πνεύμα της μοναδικότητας της σχέσης μεταξύ οδηγού και αυτοκινήτου…
Του Τριαντάφυλλου Τσουλφά